EUROWARSZTAT. MIGRANTS, LET’S CREATE EUROPE TOGETHER

Na wernisażu (czwartek, 20 października, g. 19) oraz od piątku do niedzieli (21—23 października) w godzinach otwarcia wystawy, zapraszamy do podzielenia się doświadczeniem migracji, wizją wspólnoty europejskiej oraz wyobrażeniami dotyczącymi przyszłości. Wypowiedzi zarejestrowane w formie wideo, staną się częścią instalacji.


Praca nie ma narodowości. Edukacja, badania, usługi, opieka, handel, kultura, szkolnictwo wyższe, przemysł, rolnictwo, turystyka, ochrona zdrowia współtworzone są dziś zarówno przez pracowniczki i pracowników urodzonych w Polsce, obywateli i obywatelki innych krajów Unii Europejskiej jak i migrantki i migrantów z tzw. krajów trzecich. Ci ostatni, pozbawieni europejskiego paszportu – przepustki do korzystania z pełni praw obywatelskich i pracowniczych wewnętrz budowanej przez nich wspólnoty – narażeni są w znacznie większym stopniu na nadużycia: wyzysk, pracę nad normową, brak umów i zabezpieczeń socjalnych. Migranci i migrantki częściej niż obywatele i obywatelki krajów unijnych doświadczają dyskryminacji i przemocy. Nie posiadają możliwości decydowania o sprawach publicznych wewnętrz europejskiej wspólnoty – mimo że, tak samo jak inni jej mieszkanki i mieszkańcy – własnymi rękami i intelektem współtworzą dzisiejszą i przyszłą Europę. Te nierówności są uwarunkowane systemowo.


W tym kontekście szczególnie wybrzmiewają słowa belgijskiej filozofki Chantal Mouffe, która zastanawiając się nad przyszłością Europy wskazuje na początki jej współczesnej integracji. Zauważa, że „pierwszą formą instytucjonalną [europejskiego] »my« była ekonomiczna Europejska Wspólnota Węgla i Stali, a pozostałe formacje powstały później”. Ekonomia i gospodarka, to przede wszystkim wytwarzający ją ludzie. Deklaracja wspólnotowości na poziomie administracyjnych i prawnych pojęć powinna więc wiązać się z deklaracją wspólnoty demokratycznej, rozpościerającej się na pracowników i pracowniczki, których codzienny wysiłek umożliwia integrację Europy.

A to wszystko przy uznaniu „wielości istniejących tożsamości”, które także spostrzega Mouffe.


***
Dziś, kiedy na granicach Ukrainy toczy się wojna o europejskie wartości – demokrację, wolność, bezpieczeństwo, pokój – szczególnie mocno potrzebujemy namysłu nad silną, inkluzywną wspólnotą, przeciwstawiającą się rosyjskiemu imperializmowi. Razem z zaproszonymi do współpracy osobami chcemy zastanowić się nad możliwą przyszłością Europy. Europy zauważającej i troszczącej się o jej mieszkanki i mieszkańców, o której kształcie decydować mogą także głosy na wschód od muru berlińskiego – głosy heterogenicznej i otwartej Europy Wschodniej.


Zainicjowane przez Martę Romankiv działanie staje się platformą wypowiedzi migrantek i migrantów budujących Europę. Skupiamy się w nim na przyszłości i wsłuchujemy się w głosy pozbawione dotychczas politycznej decyzyjności.
Aby sprzeciwić się rosyjskiemu imperializmowi potrzebujemy silnej wspólnoty. Jej stworzenie jest równoznaczne ze zwalczeniem mechanizmów powodujących wykluczenie i stygmatyzację. Aby budować przyszłość potrzebujemy zmian!


inicjatorka projektu: Marta Romankiv
uczestnicy: Liubov Savycka, Alexey Lunev, Tomila Yanovytska, Walid Boussad, Abdallah Razik Omar, Liza Konovalova, Olesia Melichova, Juan Martín Sánchez, Taso Pataridze
osoby kuratorskie: Andrzej Pakuła, Aleksandra Skowrońska
zdjęcia: Mateusz Lipiński
produkcja: Mikołaj Ludwik Jaksim, Monika Petryczko, Krystian Piotr, Michał Mądroszyk, Dorota Theus, Tomasz Koszewnik
komunikacja: Iwetta Tomaszewska

BIO:
Marta Romankiv – urodzona we Lwowie, w Ukrainie. Jest artystką interdyscyplinarną, twórczynią instalacji, prac wideo oraz sytuacji społecznych. Ukończyła kierunek ceramiki artystycznej w Lwowskim Państwowym Instytucie Sztuki Dekoracyjnej i Stosowanej. Kontynuowała studia w Polsce – na Wydziale Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, a tytuł magistry uzyskała na Akademii Sztuki w Szczecinie. Studiuje socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Jest doktorantką Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku.


Swoją działalność skupia głównie wokół tematu wykluczenia społecznego, a zwłaszcza tematyki narodowości, obywatelstwa oraz związanych z tym nierówności społecznych, jak i problemów tożsamościowych. Jej projekty najczęściej mają charakter partycypacyjny i znajdują się na pograniczu stref aktywizmu, nauk społecznych i sztuki. Artystka mieszka i pracuje w Polsce.
Działania w Pawilonie są częścią badań doktorskich Marty Romankiv realizowanych na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku pod opieką profy. ASP, dry hab. Moniki Zawadzkiej.